Mooi weer wandelaars.
Bergwandelingen, en dan met name de meerdaagse tochten, zijn fantastisch wanneer het kan in korte broek en T-shirt. Alles is dan makkelijker; samen met de hondjes de hele dag buiten zijn en 's avonds alles en iedereen droog in de tent. We hebben het wel anders meegemaakt en vandaar dat we nu altijd kiezen voor zekerheid qua omstandigheden.
De Franse en Catalaanse Pyreneeën zijn dan het alternatief wat ons betreft als Scandinavië afvalt. We beslissen het een dag van tevoren en met de herinneringen van onze meerdaagse tochten in 2016 en 2017 in het achterhoofd viel ook nu weer de keuze op dit gebied. Een stelletje zwakkelingen zijn we eigenlijk; mooi weer wandelaars. In Frankrijk en Catalonië mag je bivakkeren in de
bergen en het gebied is werkelijk adembenemend mooi. Het Franse Parc Naturel Regional Pyrénées Ariegéoises en het Catalaanse Parc Natural de l'Alt Pirineu grenzen aan elkaar. In 2016 beperkten we ons tot het Franse deel met een lusje door Andorra terwijl we in 2017 een tweetal tochten maakten waarbij we zowel op Frans als Catalaans grondgebied verbleven. Die grensoverschrijdende tochten spraken wel tot de verbeelding en we besloten dan ook om de eerste meerdaagse tocht wederom in Frankrijk te starten en dan via twee verschillende bergpassen de Catalaanse Alt Pirineu weer te verkennen. We noemen het maar Catalaanse bergen en geen Spaanse omdat we denken dat de Catalanen het ook zo zien. We parkeerden ons California campertje aan het Franse stuwmeertje Étang de Soulcem, waar we in 2016 ook een meerdaagse startten, en liepen over een voor ons 'bekende route' naar het mooie bergmeertje Étang de Roumazet en verder naar Étang de la Soucarrane. Voor ons 'bekend' in de zin van dat we het eerder hadden gelopen maar om nou te zeggen dat het de tweede keer echt bekend voorkomt zou overdreven zijn.
Hooguit de beide bergmeertjes waren herkenbaar en het bordje in het dal dat verkeerd staat kwam ons ook bekend voor, twee jaar geleden stuurde een fransman ons het juiste pad op en nu konden we dat zelf vinden. De eerste overnachting aan het Étang de la Soucarrane was natuurlijk weer bijzonder, mede omdat we op hetzelfde schitterende plekje stonden als twee jaar geleden en deze keer echt helemaal alleen. Alt Pirineu.
Voor de doorsteek naar Catalonië kozen we voor Port de Bouet, aan de Catalaanse zijde Port de Boet genaamd. Vanaf Étang de la Soucarrane is het slechts een paar honderd meter stijgen naar deze op 2511 meter hoogte gelegen grenspas. Zoals verwacht ging het niet vanzelf; met een voorraadje eten én hondenvoer voor nog vijf dagen in de rugzakken is blokkenterrein zwaar en het schiet niet echt op. Aangezien we alleen globaal een route hadden uitgestippeld deed dat er niet toe; echt vakantie dus en van dag tot dag bepalen wat we gingen doen. Het gaat ons niet om de gelopen kilometers maar om de totaalbeleving van zes dagen op onszelf in de bergen verblijven, bij voorkeur zonder al teveel mensen om ons heen. Vooral in Alt Pirineu lukt dat laatste best goed. Alleen de omgeving rond Pla de Boet, een mooie hoogvlakte met meanderende beken en kuddes luierende koeien, is het wat drukker aangezien hier vlakbij een parkeerplaats is. Vanaf deze parkeerplaats vertrekken de meesten voor een tocht naar de populaire Pica d'Estats, de hoogste Catalaanse berg. Ook bij de berghut Refugi de Valliferrera, op 1905 meter gelegen waren een aantal mensen. Wij vervolgden onze weg langs deze hut, een klein stukje over de TRF, die rechtstreeks naar de voet van de Pica d'Estats leidt.
Deze route wordt natuurlijk ook relatief veel belopen. Wij hadden onze zinnen gezet op het bergmeertje Estany d'Areste. Na de afslag weg van de TRF kwamen we nagenoeg niemand meer tegen. Voor ons lag een prachtig eenzaam dal, enkel gemarkeerd met steenmannetjes. Vooral na de splitsing met de route naar Port Vell, de grenspas naar Frankrijk die we graag de terugweg wilden lopen, werd het dal steeds mooier en van wandelpaden was eigenlijk geen sprake meer. Hier en daar een verdwaald steenmannetje was de enige bevestiging dat we de goede kant op gingen. Het afgelegen Estany d'Areste op zo'n 2500 meter hoogte bereikten we laat in de middag, ervan overtuigd dat we het hele meer voor onszelf zouden hebben. Die vlieger ging gekgenoeg niet op want in de vooravond kwam er nog een stel met een tentje naar het meer. Ze kwamen naar ons toe en zeiden dat ze verdwaald waren en vroegen of wij konden zeggen waar ze verzeild geraakt waren. De teleurstelling bij dit stel uit Barcelona was groot toen ze erachter kwamen dat ze per abuis de TRF route hadden verlaten. Hun bestemming was de Pica d'Estats. Zonder kaarten of gps waren ze op pad gegaan... onbegrijpelijk. Wij hadden 3 kaarten én een smartphone met 4 apps met digitale kaarten bij ons. Na de teleurstelling kwam wel de opluchting dat ze in ieder geval eindelijk wisten waar ze waren en waar ze verkeerd waren gelopen. De volgende ochtend kwamen ze nog even een foto nemen van onze kaart, een hand schudden en vertellen dat ze toch wel erg blij waren dat ze ons hadden getroffen in dit verlaten dal. Ze gingen proberen met de foto van de kaart naar Port de la Gardella te klimmen. Dat lukt trouwens ook niet aangezien we ze een uurtje later alweer bij het meer zagen lopen. Padloos.
Onze planning die dag was naar een bergmeertje in het naastgelegen dal; Estany Fondo. Geen lange route maar we konden altijd nog doorlopen als we dat zouden willen. De puinhellingen langs het Étang d'Areste waren de voorbode van een lange dag over vaak padloos en moeizaam te lopen terrein. Het dal werd na het Estany d'Areste zo mogelijk nog mooier dan wat we een dag eerder al hadden gezien. We volgden een eind de Ribera de Canalbona tot net voor Estanyol de Canalbona.
Hier zou volgens de papieren kaart en de app een pad omhoog naar een coll richting het andere dal moeten zijn tussen Pic de Canalbona en Pic d'Areste door.. maar dat was er niet. Wij klommen door steil padloos terrein omhoog naar de 'coll' en konden eenmaal boven het prachtige Estany Fondo zien liggen een paar honderd hoogtemeters lager. Ook het aangeduide pad over de kam richting Pica d'Areste was er niet en toen het zelfs met handen- en voetenwerk niet meer ging en het ons te gevaarlijk werd besloten we terug te keren naar de 'coll' om een alternatieve route te zoeken. Enige haast was geboden want er leek zwaar weer op komst te zijn. Meest voor de hand liggend was de steile kloof rechtstreeks naar beneden; padloos maar voor zover te zien niet onmogelijk. "Als we het niet vertrouwen keren we om" spraken we van tevoren af. Kate had inmiddels een dood schaap gevonden. Vlees zat er niet meer aan dus nadat ook Jools en Reese dat hadden geconcludeerd konden we beginnen aan ons nieuwe avontuurtje. Steil maar nergens gevaarlijk daalden we langzaam en beheerst af door de kloof naar ons privé bergmeertje Estany Fondo; schitterend gelegen tussen de machtige bergen. Hoge toppen die de komende avond en nacht de klappen zouden opvangen want dat zware weer kwam er; bliksem en donder, hagel en zware regenval; het ging helemaal los. Deze nacht zouden er veel vallende sterren te zien zijn maar daar zagen wij helaas niets van.
Onze ervaring in de Pyreneeën is dat slecht weer nooit lang duurt; geen verregende vakanties maar kortdurende depressies. Ook nu was dat het geval; halverwege de nacht stopte de regen en de volgende ochtend was het helemaal helder. De plaatjes met het ochtendlicht van de opkomende zon en de weerspiegelingen van de bergen in het rimpelloze Estany Fondo waren dan ook weer eens om in te lijsten. Gezekerde passage.
Volgende bestemming was Estany del Port Vell, het vlak onder de grenspas naar Frankrijk gelegen bergmeertje. De afdaling van Estany Fondo naar het brede dal met de TRF route was ook weer bijzonder fraai. Eenzaam en padloos langs de Barranc de Estany Fondo naar beneden, soms steil, soms lastig maar altijd prachtig en zeker de moeite waard. De Barranc de Sottlo beneden in het bredere dal was nog even lastig en een doorwading was de veiligste manier om met droge schoenen aan de andere kant te komen. Het zicht op de reusachtige waterval is formidabel als je uit het dal van de Barranc de Estany Fondo komt. We pikten de TRF route op om af te dalen richting Refugi de Valliferrera. Een met kettingen gezekerde steile passage vonden we geen goed idee met drie honden tegelijk, deze was door steil grasland omhoog te omzeilen. Kate had eerst nog wel even laten zien dat een handig hondje als zij het echt wel kon doen, zowel heen als terug, maar we kozen toch voor het alternatief. We hadden hoge verwachtingen van de route naar Port Vell want een paar dagen ervoor hadden we al een glimp gezien van dit dal. Een aaneenschakeling van mooie plaatjes was het; ieder dal is weer anders en hier viel het spierwitte gesteente op waardoor de Barranc del Port Vell zijn weg naar beneden zoekt. Het pad naar de grenspas was redelijk gemarkeerd met steenmannetjes, alleen onze bestemming, het bergmeertje, was weer padloos maar wel te vinden met de smartphone met gps erbij. Alweer zo'n privé bergmeertje voor ons alleen.
Kate, Jools en Reese vonden het ook geweldig want er lag een skelet van een grote grazer; waarschijnlijk een paard. Botten genoeg dus om op te kluiven. De nacht was koud met een heldere hemel vol fonkelende sterren met.... jawel, toch ook nog een paar vallende sterren!Grenspas.
De route naar Port Vell was eenvoudig weer te vinden in het glooiende groene landschap en de volgende morgen waren we vrij snel op de grens met Frankrijk. Een bijzonder schouwspel op de Port Vell want de Franse zijde was helemaal gehuld in dichte mist terwijl de Catalaanse kant onbewolkt was. De flarden mist die via Port Vell over de kam werden gestuwd waren kansloos in de door de zon opgewarmde lucht en losten meteen op. Prachtig om te zien maar we moesten uiteindelijk toch echt de mist in om verder te komen. Nu was het wel handig dat de enkele steenmannetjes aan de Catalaanse zijde plaats maakten voor de duidelijke talrijke gele verf markeringen van de Fransen. Toch is er wat voor te zeggen om geen verfstrepen als markeringen te gebruiken, steenmannetjes ogen nu eenmaal iets natuurlijker in het landschap. De afdaling van Port de Roumazet, zoals de Fransen Port Vell noemen, was niet moeilijk maar wel weer door stukken blokkenterrein. Het zo'n 550 meter lager gelegen Étang de Roumazet is vrij populair bij wandelaars er komen meerdere wandelpaden bij elkaar. Vergeleken bij de Catalaanse meertjes was het druk te noemen. Wij hadden onze zinnen gezet op de Étangs de la Gardelle; drie meertjes een paar honderd meter hoger gelegen waar we in 2016 ook al eens overnacht hadden. Aan het eerste meertje waren de mogelijkheden voor een tentje heel beperkt doordat bijna overal de rotsen loodrecht in het water verdwijnen. Het enige vlakke stukje gras aan het water pikten wij in, mooi verscholen achter de rotsen uit het zicht van het wandelpad. De mist was niet helemaal opgetrokken, de contouren van het meer waren bij vlagen zichtbaar maar de bergwereld erachter kregen we de volgende morgen pas te zien. Ook de weerspiegeling in het meer, zo glad als een biljartlaken, was weer prachtig.
Er restte ons alleen nog een afdaling van zo'n 800 meter terug naar het Étang de Soulcem waar onze camper stond geparkeerd. Een afdaling door een ongekend mooi dal wat we nog niet eerder hadden gelopen en een gepaste afsluiting van deze zesdaagse wandeling door het Franse en Catalaanse berggebied.Catalonië.
Voor de tweede meerdaagse tocht verkasten we naar camping Bordes de Graus in Tavascan in Catalonië. In eerste instantie wilden we weer vanuit Frankrijk lopen om zo de 'bandidos' te ontwijken. Het afgelopen voorjaar tikten ze in Catalonië een raam uit onze camper en namen 7 tassen bagage mee. Toch wilden we ze een tweede kans geven; eens kijken of het nu wel goed zou gaan zeg maar. Camping 'Bordes de Graus' ligt een paar kilometer voorbij Tavascan, heel mooi midden in Alt Pirineu en het is daarmee een perfect uitgangspunt voor wandelingen in de omgeving. Er zit een prima klein restaurantje bij wat wel handig is aangezien Tavascan net te ver is te voet. We konden de camper gratis parkeren op zo'n 25 meter van de camping tijdens onze meerdaagse wandeling. Op de camping zelf parkeren mocht ook, hij mocht zelfs gewoon op de standplaats blijven staan, veilig tussen de andere kampeerders, voor 5,50 per nacht. We kozen voor de laatste optie, een beetje voorzichtig zijn we wel geworden. De 'bandidos' die ramen intikken interesseert het niet dat je schade hebt van alles moet regelen en de 'bandidos' van de verzekering hebben ook weinig trek om de schade achteraf te vergoeden. Nee, voor 27,50 was dit een prima aanvullende verzekering. Deze hoek van Alt Pirineu was helemaal nieuw voor ons. Rijk aan bergmeertjes en daar houden we wel van. We planden niet echt een route, alleen weer globaal langs een aantal bergmeertjes. Waar en wanneer we zouden stoppen voor de overnachtingen; dat besloten we ter plaatse want hoelang je doet over sommige trajecten is niet te voorspellen in dit gebied. Vanaf de camping staat Refugi de la Pleta del Prat al aangegeven. Het gaat meteen door het bos steil omhoog en een uur later is het hoogteverschil van krap 400 meter al overbrugt.
Het pad ontmoet een paar keer de asfaltweg naar de Refugi maar de afkortingen staan duidelijk aangegeven, een paar keer moet hooguit 40 meter over de weg worden gelopen waar soms wel een auto kan rijden die naar de Refugi gaat. Bij de Refugi staat inmiddels het bergmeertje Estany de Mascarida al op de bordjes. 2 uur lopen is het dan nog naar dit meer wat nagenoeg tegen het veel kleinere Estany del Diable aan ligt. Onze tent paste er mooi tussen zodat we uitzicht hadden op beide meertjes. 1000 meter klimmen met een volle rugzak vonden wij wel weer voldoende overigens, vooral het steile bospad in het begin was niet altijd makkelijk. We lieten de volgende morgen de beide bergmeertjes achter verder klimmend naar de hoger gelegen bergmeertjes Estanys de Mascarida de Dalt. Markeringen waren erg schaars en de weg richting Pic de la Coma del Forn was lastig te vinden, de papieren kaart en de app komen ook niet overeen helaas. Eenmaal boven op deze 2685 hoge top waren we dat snel vergeten, het uitzicht op een zevental lager gelegen bergmeertjes aan de andere kant ten noordwesten van deze berg is ongekend mooi. Aan één van deze meertjes zou onze bivak prima kunnen. Via de Collada de Tres Estanys zijn de gelijknamige Els Tres Estanys vrij makkelijk te bereiken, maar de Collada de Tres Estanys was vanaf Pic de la Coma del Forn juist erg lastig te bereiken. Puin- en steenhellingen in steil terrein zonder markeringen en wel een heel onduidelijk pad wat eigenlijk geen pad genoemd mag worden. Wij kozen beneden in het dal van de meertjes voor het zuidelijkste meertje van de Tres Estanys aan de voet van de Pic de la Gola met de avondzon nog uren op ons tentje. Meer meertjes.
Wij vervolgden onze wandeling langs het grotere Estany de la Gola en Estany Calberante. Onze bedoeling was om richting Refugi Mont Roig te lopen langs .... natuurlijk; een aantal bergmeertjes. Op Coll de Curiós misten we echter de afslag richting Coll de Calberante, daalden een stuk af in het naastliggende dal en voor we het wisten stonden we bij Estanyet de la Tartera en Basse Xica de la Tartera. Op zich geen straf want ook deze meertjes en eigenlijk het hele dal waren zeker de moeite waard. Bij Estanyet de la Tartera stond bovendien de ons bekende Coll de Curiós weer aangegeven met een bordje.
Ditmaal via een pad hoog boven het dal en natuurlijk in tegengestelde richting. Na Coll de Curiós was het weer een paar honderd meter stijgen naar de uitzichtrijke Coll de Calberante op 2608 meter hoogte. Vooral het zicht op Estany Major de la Gallina met de kleine aangrenzende meertjes is vanaf dit punt geweldig mooi, zo mooi dat we alleen nog afdaalden naar Estany Major om daar een plekje te zoeken voor onze bivak. Er volgde een koude heldere nacht en de volgende ochtend was het gras zelfs witgevroren. Wat een bijzondere wereld is het toch en dit soort kleine dingen maakt het allemaal nog indrukwekkender. Onze bestemming die dag was eerst richting Refugi Mont-roig, langs twee kleine bergmeertjes naar Estany Inferior de la Gallina met de Refugi er vlakbij. Een adembenemend mooie afdaling door een prachtig dal over door gletsjers gepolijste rotsen met een groot aantal watervallen, werkelijk een lust voor het oog. Vlak voor de Refugi was even handen- en voetenwerk nodig om de beek over te steken en eenmaal bij de Refugi stonden twee waakhonden van de kuddes schapen ons op te wachten. Deze honden snapten het niet helemaal want we hadden al een honderdtal schapen gepasseerd en niet één waakhond. Ze lagen in de schaduw van de Refugi en het leek er meer op dat ze die bewaakten dan de schapen. Ze blaften al lang van tevoren en kwamen even polshoogte nemen. Echt agressief waren ze niet maar wij zijn wel voorzichtig in zo'n situatie mede omdat we zelf ook honden bij ons hebben. We daalden verder af door een afwisselend landschap veelal langs de Torrent de Roia de Mollàs met een hele reeks watervallen naar Cabane del Fangassai om daarna weer te stijgen naar Estany de Mollàs. Rondom dit meertje liepen iets teveel koeien en een eventuele bivak viel hier meteen af. We klommen door langs de Riu de la Riberata, geen pad en geen markeringen maar zeer fraai en bloemenrijk door grasland met rotsen continu omhoog.
Wij drinken nooit water rechtstreeks uit een beek, sommige wandelaars doen dat wel onder het mom van 'het is allemaal drinkwater kwaliteit'. In de Riu de la Riberata zagen we weer eens de bevestiging om altijd en overal te filteren. Er lag een en dode koe midden in de beek. We roken hem eerder dan dat we hem zagen. Voor hetzelfde geld sta je 10 meter stroomafwaarts water te tappen. Eenzaam en verlaten.
We klommen nog even door naar twee afgelegen bergmeertjes: de Estanys de la Riberata. Aan het hoogstgelegen meertje bivakkeerden we die nacht, helemaal alleen in dit stille verlaten dal. De volgende ochtend stond de Coll de Riberata in de planning en vanaf de bivak was dat niet eens zoveel meters stijgen. Nergens echt moeilijk en met een enkel steenmannetje gemarkeerd omhoog met op de coll op 2391 meter hoogte alweer mooi uitzicht naar beide kanten. Een grote groep gemzen bevestigde nog maar eens de stilte en verlatenheid van deze omgeving. Het grote Estany de Mariola was na de afdaling vrij snel bereikt. Wij wilden de dagjesmensen ontlopen die vanaf de parkeerplaats in het dal naar dit meer wandelen. We kozen voor de afdaling langs Estanyet de Montarenyo.
Om daar te komen moet het halve Estany de Mariola rondgelopen worden en dat is bepaald geen straf want de mooie gladde rotsen waar ooit de gletsjers de scherpe kantjes afgeslepen hebben zijn fantastisch mooi, laten zich prima belopen en zijn her en der voorzien van steenmannetjes. De korte klim naar Coll de Montarenyo is niet gemarkeerd en zonder een duidelijk pad maar wel weer goed te doen in redelijk overzichtelijk terrein. Eenmaal op de coll op 2351 meter begeleiden de steenmannetjes je naar het verstilde Estanyet de Montarenyo, een bergmeertje wat waarschijnlijk niet veel bezocht wordt. Vanaf Estany de Mariola langs Estanyet de Montarenyo en het hele dal daarna langs de beek stroomafwaarts naar Estany del Port kwamen we niemand tegen, kortom geweldig. We kozen daarna voor het pad aan de westzijde van Estany del Port naar Estany Xic in plaats van de meer belopen TRF/GR, ook omdat we die vorig jaar al gelopen hadden. Aan de Riu del Port vonden we een geschikte bivak omgeven door verschillende watervallen. Voor dag zes reste alleen nog een afdaling via Noarre terug naar de camping. Een afdaling van zo'n 500 hoogtemeters dus lekker kort. Bovendien ging het de hele weg over de TRF/GR wandelpaden, zeer duidelijke en makkelijk te belopen paden, goed gemarkeerd en regelmatig voorzien van wegwijzers waar meters maken ineens wel weer lukt. Een prima afsluitende etappe, met een veel lichtere rugzak en de stokken er achterop liepen we fluitend, nog net niet met de handen in de broekzakken, terug naar de camping. Het heerlijk koele Bosc de Causes met halverwege het authentieke gehucht Noarre en dan het wildstromende gelijknamige riviertje Riu de Noarre zijn juist op dit soort paden goed te bewonderen. Een mooie afsluiting van onze tweede meerdaagse tocht door het afwisselende Parc Natural de l'Alt Pirineu, en ja... de ramen van de camper zaten er ook nog in.Camping.
La Bexanelle, Vicdessos, Frankrijk
Bordes de Graus, Tavascan, Catalonië (Spanje)
Kaarten.
Alt Pirineu.
Parc Natural de l'Alt Pirineu.
Schaal 1:50.000
2148 OT
Vicdessos, Piquet d'Estats et Pica du Montcalm.
Schaal 1:25.000
Haute Ariège.
Pyrénées 07.
Schaal 1:50.000
De gelopen routes.
Zesdaagse rondwandeling 1.
Frankrijk - Catalonië - Frankrijk.
